Επιπτώσεις στην υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων λόγω έλλειψης σιδήρου

Πτωτική πορεία έως στην επόμενη 35ετία επιφυλάσσουν για την αξία των θρεπτικών συστατικών στα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες γεωργικής καλλιέργειας, τα συνεχώς αυξανόμενα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, το Ισραήλ και την Ιαπωνία, με επικεφαλής τον καθηγητή περιβαλλοντικής υγείας Σάμουελ Μάγιερς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, «κρούει» τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς τα επίπεδα ζωτικών συστατικών, όπως ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, οι πρωτεϊνες κ.τ.λ σε τρόφιμα όπως το σιτάρι και το ρύζι, είναι πιθανό να μειωθούν έως 10% έως το 2050.

Η εξέλιξη αυτή μπορεί να έχει επιπτώσεις για την υγεία εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ιδίως στις φτωχότερες χώρες, καθώς ήδη το περίπου 35% του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από έλλειψη σιδήρου και ψευδαργύρου, γεγονός που οδηγεί στην απώλεια περίπου 63 εκατ. ετών ζωής ετησίως.

«Σχεδόν 2 δισ. άνθρωποι παίρνουν από τα δημητριακά και τα όσπρια τουλάχιστον το 70% του σιδήρου και του ψευδαργύρου του οργανισμού τους», όπως αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας, Σάμουελ Μάγιερς, υπογραμμίζοντας πως «δεν αποτελεί ενδεδειγμένη λύση να τρώει κανείς στο μέλλον περισσότερο για να αναπληρώσει την ελλιπή θρεπτική αξία των τροφίμων, γιατί αυτό θα είχε ως συνέπεια την παχυσαρκία και διάφορες παθήσεις».

Στα νέα πειράματα, που αφορούσαν την καλλιέργεια 41 διαφορετικών ποικιλιών δημητριακών και οσπρίων σε ανοιχτές αγροτικές εκτάσεις, το διοξείδιο του άνθρακα είχε τεχνητά αυξηθεί προκειμένου να φτάσει στα επίπεδα που αναμένεται στο μέσον του αιώνα μας (στα 546 έως 568 μέρη ανά εκατομμύριο, από περίπου 400 μέρη σήμερα και 280 μέρη πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση).

Θρεπτική αξία
Μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι μέσω ποιων ακριβώς βιολογικών μηχανισμών το αυξημένο διοξείδιο της ατμόσφαιρας υποσκάπτει τη θρεπτική αξία των τροφίμων.

Πάντως το ρύζι, ιδίως μερικές ποικιλίες του, φαίνεται να είναι περισσότερο ανθεκτικό σε σχέση με τα άλλα δημητριακά και όσπρια, όσον αφορά τη διατήρηση των θρεπτικών συστατικών του. Από την άλλη, οι συνέπειες για την περιεκτικότητα των τροφών σε πρωτεΐνες είναι λιγότερο ξεκάθαρες από ό,τι για τον ψευδάργυρο και τον σίδηρο.

Εξάλλου, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις δημητριακών παγκοσμίως και η αποδοτικότητά τους θα γνωρίσουν μείωση τις επόμενες δεκαετίες.

Ποια τρόφιμα «χάνονται»
Στις επόμενες δεκαετίες, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, ορισμένα τρόφιμα που σήμερα θεωρούμε «πολύ κοινά» ενδέχεται να είναι «δυσεύρετα» λόγω της μείωσης της προσφοράς και της σημαντικής αύξησης του κόστους τους. Η άνοδος της θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με τα ακραία καιρικά φαινόμενα πρόκειται να επηρεάζουν σημαντικά την καλλιέργεια και συγκομιδή διαφόρων καλλιεργειών.

Καφές -Ο περιβόητος καφές Arabica, που προέρχονται από καλλιέργειες σε χώρες γύρω από τον Ισημερινό, απειλείται από ένα μύκητα, ο οποίος αλλάζει το χρώμα στα φύλλα του φυτού και επηρεάζει τόσο την ποιότητα όσο και την απόδοση της καλλιέργειας, οδηγώντας πολλές φορές τα φυτά σε θάνατο. Η κλιματική αλλαγή θεωρείται ως ο κύριος εχθρός του συγκεκριμένου μύκητα, οι καταστροφικές συνέπειες του οποίου προκάλεσαν τον πρόεδρο της Γουατεμάλας να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το 2013.

Σοκολάτα - Το 70% του κακάο που παράγεται στον κόσμο προέρχεται από τη Δυτική Αφρική, περιοχή στην οποία οι θερμοκρασίες αναμένεται να ανέβουν πολύ τις επόμενες δεκαετίες, ενώ όπως προειδοποιεί έκθεση του 2011, η άνοδος της θερμοκρασίας της τάξης των 2,3 βαθμών Κελσίου μέχρι το 2050 θα πλήξει την παραγωγή κακάο.

Κρασί - Ήδη οι οινοπαραγωγοί παρατηρούν αλλαγές στη συγκομιδή τους εδώ και τρεις δεκαετίες, προτού οι έρευνες γύρω από την κλιματική αλλαγή λάβουν τις διαστάσεις που έχουν πάρει σήμερα. Τα σταφύλια ωρίμαζαν νωρίτερα -δύο εβδομάδες πριν από το κανονικό- και είχαν αυξημένη περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιγότερη οξύτητα, ενώ η ξηρασία επηρέαζε την ανάπτυξή τους.

Μπανάνες - Οι αγρότες της Κόστα Ρίκα ρίχνουν τις ευθύνες για την καταστροφή των καλλιεργειών τους από παράσιτα στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι αλλαγές στις βροχοπτώσεις και τη θερμοκρασία της ατμόσφαιρας ευνοούν την ανάπτυξη μικροοργανισμών που δημιουργούν κηλίδες επάνω στις μπανάνες, με αποτέλεσμα οι εξαγωγείς να απορρίπτουν τις συγκεκριμένες παρτίδες.

Ψάρια - Σύμφωνα με μια έρευνα του 2012 τα ψάρια γίνονται όλο και πιο μικρά. Η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να επηρεάζει την ποσότητα του οξυγόνου που υπάρχει στους ωκεανούς, το οποίο όμως είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των ψαριών. Λιγότερο οξυγόνο θα οδηγήσει σε μικρότερα ψάρια, το μέσο βάρος των οποίων αναμένεται να πέσει από 14%-24% μέχρι το 2050.

Τι σημαίνει η έλλειψη σιδήρου

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί πως η υπ' αριθμόν ένα διατροφική ανεπάρκεια στον πλανήτη είναι η έλλειψη σιδήρου, δημιουργώντας σωρεία προβλημάτων στον ανθρώπινο οργανισμό. Η πλειονότητα των «θυμάτων» είναι γυναίκες και τα συμπτώματα συνήθως καταπολεμώνται με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών με βιταμίνη C, κρέατος ή φυσικών συμπληρωμάτων σιδήρου.

Το αίσθημα κόπωσης θεωρείται το πιο τρανταχτό σημάδι της έλλειψης σιδήρου... ακόμα και εάν είναι δύσκολα «ανιχνεύσιμο»! Στην πράξη, η ανεπάρκεια σιδήρου δεν αφήνει το οξυγόνο να φτάσει στους ιστούς του σώματος, με αποτέλεσμα να στερούμαστε ενέργειας. Γι' αυτό, μην βλέπετε πάντα την εξάντληση ως μια συνέπεια του σκληρού ωραρίου στο γραφείο. Ενώ, τα άτομα με αναιμία, εμφανίζουν συμπτώματα όπως απώλεια μαλλιών, καθώς το σώμα νομίζει ότι πρέπει να παλέψει περισσότερο για να επιβιώσει, με αποτέλεσμα να στέλνει πρώτα το οξυγόνο στα ζωτικά όργανα.

http://www.e-go.gr/